म्याग्दी – जिल्लाको निस्कोटकी ८३ वर्षीया मंगली विक (सुनार) का कान्छा छोरा तुलप्रसाद सुनार गाउँबाट हिँडेको १७ महिनापछि अमेरिका पुगे।
तुलप्रसाद अमेरिकामा पुगेर सेटल भएपछि यहाँका अरू १७२ जना युवा ऋणधन गरेर जति दुःख भए पनि जंगल र खोलानालाको बाटो छिचोल्दै, एजेण्टले मागेजति रकम बुझाउँदै अमेरिका पुगिसकेका छन्।
घरबाट हिँडेको १७ महिनापछि भाइ अमेरिका पुगेपछि मंगलीका राहिला छोरा गोविन सुनार पनि ६५ लाख एजेण्टलाई बुझाएर चार महिना हिँडेर अमेरिका पुगेका मंगली सुनारले बताइन्।
‘मेरा पाँच भाइ छोराहरूमध्ये दुई भाइ अमेरिका पुगिसकेका छन्, अरू दुई भाइ पनि जाने तरखरमा छन्’ मंगलीले भनिन् ‘बराहा माईको पूजा र भाकल गरेर बसेका छन्,ढिलो चाँडो हिँड्लान्।’
मंगलीका मात्रै होइन, यहाँका प्रायः सबै घरहरूबाट एक जनादेखि तीन जनासम्म अमेरिका गएका छन्। अरू मुलुकमा गएकाहरू पनि धमाधम गाउँ फर्किएर अमेरिका जाने तयारीमा जुटेका स्थानीय युवा ज्ञानेस पुन मगरले बताए।
पश्चिम म्याग्दीको मालिका गाउँपालिका १ निस्कोट गाउँका युवाहरूको अमेरिका पुग्ने सपना पूरा गरिदिने विश्वास र आस्थाको केन्द्र बनेको छ यहाँको बराहा माईको थान। यहाँ भाकल गरेर हिँड्ने हो भने अमेरिका पुगिन्छ भन्ने विश्वास यहाँका स्थानीयमा छ।
२०७० सालयता यहाँका १७३ जना युवा रु ५५ लाखदेखि रु ७७ लाख खर्च गरेर महिनौँ लगाएर अमेरिका पुगिसकेका निस्कोट माध्यमिक विद्यालय निस्कोटका प्रधानाध्यापक बुद्धि पुनले बताए।
गाउँको शिरानमा हिमालको छाया देखिने बराहा ताल छ। तालको उत्तरतर्फ करिब तीन सय मिटरको दूरीमा रहेको बराहा माईको थानमा हरेक मंगलबार २० ओटाभन्दा बढी भेडाको साँड ९भाले भेडा ० को बलि दिई भाकल गरिन्छ।
यसरी बलि दिएर पूजा गर्नुको उद्देश्य रोगव्याधी भगाउन वा सहकाल निम्त्याउनु भने होइन। यहाँका युवाहरू अमेरिका जान सकुन् भन्ने कामना गर्दै हरेक हप्ताको मंगलबार बराहालाई बलिसहित पूजा गर्ने गर्दछन्।
४२२ घरधुरी र १९ सय ९४ जनसंख्या रहेको यस गाउँका १७३ जना युवा गैरकानुनी बाटो ९तल्लो बाटो० हुँदै अमेरिका छिरिसकेका छन् भने गाउँमा रहेका युवा पनि जाने तरखरमा छन्।
यस गाउँका अधिकांश युवाहरूमा अमेरिका छिर्ने सपना बढ्दै छ। गाउँका अधिकांश युवा वैदेशिक रोजगारीमा देशबाहिर छन्। युवा गाउँमा विरलै भेटिन्छन्। यहाँ भेटिने प्रायः युवाहरू पनि अमेरिका जाने तर्खरमा छन्।
स्थानीय होमस्टे संचालिका रामकुमारी पुनका अनुसार अमेरिका जान हिँडेका गाउँका युवामध्ये दुई जनाबाहेक अरू सबै अमेरिका पुगिसकेका छन्।
आफ्नै गाउँका साथी संगती र घरका दाजु वा भाइ अमेरिकामा सेटल भएपछि गाउँमा बचेका युवाहरूलाई पनि अमेरिका पुगेपछि कानुनी वा अन्य कारणले फर्किनु पर्दैन भन्ने आत्मबल बढेकाले सयकडा दुई रुपैयाँ ब्याज तिर्ने गरी ऋण खोजेर भए पनि यहाँका युवाहरूले अमेरिका नगई नछोड्ने अठोट गरेका पुनले बताइन्।
पश्चिम म्याग्दीको मालिका गाउँपालिकाका सात वडाहरूमध्ये सबैभन्दा बढी वडा नं १ निस्कोटका युवा नै अमेरिका पुगेका स्थानीय जनप्रतिनिधिहरूको भनाइ रहेको छ।
मालिका गाउँपालिका वडा नं १ निस्कोटका वडा सदस्य दिलकुमार पुनका अनुसार गाउँमा गैरकानुनी बाटो हुँदै अमेरिका जाने लहर नै चलेको छ। गाउँका युवाहरू अमेरिका जान थालेपछि गाउँ युवाविहीन हुँदै गएको छ। यहाँका प्रत्येक घरमा उमेर ढल्केका, विद्यालय उमेरका बालबालिका र वृद्धवृद्धाहरू मात्र देखिन्छन्।
निस्कोट गाउँको बीचमा निस्कोट माध्यमिक विद्यालय छ। विद्यालयमा पुग नपुग दुई सयजना विद्यार्थीहरू छन्। कक्षा ८ देखि माथि एउटा कक्षामा बढीमा १० जना मात्र विद्यार्थी अध्ययन गर्छन्।
अमेरिका गएका घरका परिवार काठमाण्डौं, पोखरा, बेनी लगायतका सहरमा बसाइँ सरेका छन्। गरिखाने उमेरका व्यक्तिहरू सहर पसेपछि गाउँमा वृद्धवृद्धा मात्र भेटिन्छन्।
गाउँमा रहेको विद्यालयमा तराईका जिल्लाहरूबाट आएका शिक्षकहरूले पढाइरहेका छन्। “गाउँका पढेलेखेका युवाहरू विदेश गएपछि बाहिरबाट करारमा ल्याइएका शिक्षकहरूले पढाइरहनुभएको छ” स्थानीय देवबहादुर पुनले भने।
मंगलबार गाउँको शिरानमा रहेको बराहा माई थानमा अमेरिका जान सकूँ भनेर भाकल गर्न आउने युवाहरू गाउँ छोडेर हिँडे भने गाउँ युवाविहीन हुने उनले बताए। “अमेरिका मोहले जिउँदा जन्ती र मर्दा मलामी पनि गाउँमा नहुने भए” पुनले भने, “जति दुःख हुन्छ हामीलाई नै होओस्,हाम्रा छोरा नातिहरूको अमेरिका जाने सपना बराहा माईले पूरा गरिदिऊन्, उनीहरूलाई कुनै दुःख नहोओस्।”