क्यान्सर एक त्यस्तो रोग हो, जुन एक ठाउँबाट सुरु भएर बढ्दै बढ्दै अन्य ठाउँमा फैलिदै जान्छ । सामान्यतयाः व्यक्तिलाई हेरर नै व्यक्तिमा क्यान्सर भए नभएको थाहा पाउन सकिदैन । यसका लागि आवश्यक चेक जाँच नै गर्नुपर्ने हुन्छ । जसकारण पनि व्यक्तिमा क्यान्सर धेरै पहिले शुरु भएता पनि यसो पहिचान भने कयौं वर्षपछि मात्रै हुने गर्छ ।
तसर्थ, स्तन क्यान्सर पनि यी नै क्यान्सरमध्ये एक हो । क्यान्सरका कोषिका शरीरमा वर्षाैअघि बन्न शुरु हुन्छ । र, क्रमशः यो लाखौं संख्यामा बढ्दै जान्छ । जसले कालान्तारमा गएर ट्युमरको रुप लिन्छ ।
यसरी शरीरमा ट्युमर भएर गाँठो भएपश्चात् मात्रै महिलाले आफूमा स्तन क्यान्सर भएको थाहा पाउँछन् । मुम्बईको ब्रीच कैंडि अस्पतालका विशेषज्ञ डा. विनय देशमानेका अनुसार, महिलामा देखिने साझा क्यान्समध्ये एक रहेको यस स्तन क्यान्सरबाट बच्नका लािग व्यक्तिले मुख्य ३ निम्न पक्षहरुमा विशेष ध्यान दिनुपर्दछः
सेल्फ एक्जामिनेशन
सामान्यतयाः स्तन क्यान्सरको कुनै पनि शुरुवाती लक्षण हुदैन । ट्युमर महशुस नै गर्न नसकिने गरी सानो पनि हुन सक्ने भएकाले अधिकांशले यसलाई खासै ध्यान दिएका हुदैनन् । यद्यपि, ट्युमर भएको पहिलो संकेतको रुपमा महिलामा स्तनमा गाँठो देखा पर्दछ । र, सो भए वा नभएको जाँच गर्नुपर्छ । यसका लागि सेल्फ एक्जामिनेशन अर्थात्, आफै परीक्षण गर्न सकिन्छ । स्तन वा यसको केहि भागमा श्राव भएको, सुन्निएको वा गाँठो आएको भए यो स्तन क्यान्सरको लक्षण हुनसक्छ ।
गुणस्तरीय जीवनशैली
पोषणयुक्त सन्तुलित भोजन, नियमित व्यायाम, शरीरको सहि वजन केहि उपायहरु हुन् । जुन स्तन क्यान्सरबाट टाढा रहनका लागि अत्यन्तै महत्वपुर्ण मानिन्छ ।
आवश्यक स्तनपान
आफ्ना शिशुलाई उचित र पर्याप्त मात्रामा स्तनपान गराउने महिलामा स्तन क्यान्सरको जोखिमको सम्भावना न्युन रहन्छ । यस्तै, ४० वर्षपछि प्रत्येक वर्ष महिलाले अनिवार्य रुपमा मेमोग्राफी गराउनुपर्छ । यसबाहेक यदि महिलमा केहि कारणवश् स्तन क्यान्सर देखिएमा उपचार स्वरुप महिलाले चिकित्सकको सल्लाह अनुरुप किमोथेरापी, रेडिएशन थेरापी वा हार्माेन थेरापी पनि गर्न सकिन्छ। -एजेन्सी ।